καλύπτρα

η (AM καλύπτρα, Α ιων. τ. καλύπτρη) [καλύπτω]

1. αυτός που καλύπτει, που σκεπάζει κάτι, το κάλυμμα

2. τεμάχιο λεπτού υφάσματος με το οποίο καλύπτουν οι γυναίκες το κεφάλι ή το πρόσωπο, κεφαλοπάνι, βέλο

(«ἀπὸ δὲ λιπαρὴν ἔρριψε καλύπτρην», Ομ. Ιλ.)

νεοελλ.

1. βοτ. στρώμα από παρεγχυματικά κύτταρα που σχηματίζει κάλυμμα σε σχήμα κουκούλας στην κορυφή τής ρίζας

2. ανατ. το τμήμα τού εγκεφαλικού στελέχους προς τη ράχη τών εγκεφαλικών σκελών και τής γέφυρας διά μέσου τού οποίου ανέρχονται αισθητικές ίνες προς τα εγκεφαλικά ημισφαίρια

μσν.

1. (στο Βυζάντιο) πηλήκιο, κάλυμμα τής κεφαλής τών στρατιωτών από ελαφρό ύφασμα, που κατέληγε σε οξεία γωνία στο πάνω μέρος

2. το περίβλημα τού καρπού τών φυτών, λέπυρο, περικάρπιο

αρχ.

1. νυφικό πέπλο

2. ως παρωνυμία μιας περιοχής στην Περσία, που δόθηκε από τον μεγάλο βασιλιά στη σύζυγό του, από τα εισοδήματα τής οποίας δαπανούσε για τα καλύμματα τού κεφαλιού ή τού προσώπου της

3. επίθεμα, πώμα

4. θόλος, τρούλλος

5. βλέφαρο

6. σάβανο

7. μτφ. φρ. «δνοφερά καλύπτρα» — το σκοτεινό κάλυμμα τής νύχτας (Αισχύλ.).